Integracja sensoryczna

Niezliczone ilości zmysłowych informacji nieustannie trafiają do naszego mózgu. Informacje te pochodzą z naszych wszystkich zmysłów: wzroku, słuchu, węchu, dotyku, a nawet ze zmysłów odbierających siłę grawitacji czy ruch naszego ciała.

Integracja sensoryczna to proces, dzięki któremu po otrzymaniu informacji ze wszystkich zmysłów, nasz mózg segreguje je, rozpoznaje i interpretuje oraz integruje ze sobą i wcześniejszymi doświadczeniami, a następnie odpowiada właściwą reakcją.

Metoda integracji sensorycznej powstała w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych. Amerykańska psycholog, pedagog specjalny i terapeutka zaję-ciowa Jean Ayres opracowała model przebiegu procesów integracji sensorycznej oraz stworzyła zestaw testów do badania dysfunkcji w zakresie integracji sensorycznej.

Zaburzenia integracji sensorycznej zauważono przede wszystkim u dzieci z trudnościami w uczeniu się. Aktualnie diagnozę i terapię wprowadza się w przypadku dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, z autyzmem, z ADHD, z zespołem Downa oraz innymi zespołami genetycznymi. Diagnozuje się także wcześniaki i niemowlęta z grup ryzyka.

Terapia metodą integracji sensorycznej może być prowadzona jedynie przez kwalifikowanych terapeutów, mogących przeprowadzić kompleksowe badania dziecka, postawić diagnozę i zaplanować długofalową pracę z dzieckiem.

Głównym zadaniem terapii jest dostarczenie kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych, szczególnie przedsionkowych, proprioceptywnych i dotykowych w taki sposób, aby dziecko nauczyło się odpowiednio na te bodźce reagować.

Terapia integracji sensorycznej jest zazwyczaj dla dziecka przyjemnością. Otoczenie terapeutyczne jest wyposażone w różnorodny sprzęt taki jak: zjeżdżalnie, platformy do huśtania, liny do wspinania, koła do wskakiwania, trapezy do huśtania. Dla dziecka terapia jest zabawą i może taką wydawać się dorosłym. Ale jest to jednocześnie ciężka praca, bo pod kierunkiem wykwalifikowanego terapeuty dziecko jest w stanie osiągnąć sukces, który prawdopodobnie byłby niemożliwy w całkowicie spontanicznej zabawie.

Oto niektóre, wybrane objawy u dzieci młodszych (od piątego do dziesiątego roku życia), które mogą świadczyć o nieprawidłowym przetwarzaniu bodźców zmysłowych:

• Nadmierny niepokój, drażliwość i impulsywność,
• Lękliwość i postawa wycofywania się,
• Nadruchliwość i problemy z koncentracją uwagi,
• Kłopoty z równowagą i koordynacją ruchową,
• Nienaturalnie silne domaganie się czynności i zabaw związanych z obracaniem się, huśtaniem, ślizganiem, podskakiwaniem lub unikaniem takich doznań,
• Lęk przed oderwaniem nóg od podłoża,
• Choroba lokomocyjna,
• Niewłaściwy wzorzec postawy i chodu,
• Niskie napięcie mięśniowe i nadmierna męczliwość,
• Zła tolerancja wrażeń dotykowych,
• Brak umiejętności w naśladowaniu ruchów,
• Powtarzanie czynności (perseweracje ruchowe),
• Zaburzenia rozwoju językowego i zdolności komunikacyjnych.